Forex’te Kaldıraç Oranı
Forex’te kaldıraç, sermaye-kredi oranına bağlı olarak forex şirketinin yaptığınız yatırıma borç vermeye hazır olduğu yatırım fonlarının tutarıdır.
Forex şirketinin sunduğu toplam kaldıraç miktarı sabit değildir. Forex şirketleri, bazı durumlarda 1:100 veya üzerine ulaşabilen oranlar sunar. Forex kaldıracı genellikle bir oran olarak ifade edilir. Bu örnekte, 1$’lık özsermaye ile 100$’a kadar pozisyon açabileceğiniz anlamına geliyor.
Yeni Başlayanlar İçin Uygun Kaldıraç Oranı Nedir
Şimdi yeni başlayan bir kişi için en iyi kaldıraç seviyesinin ne olduğunu görelim. Birçok acemi, kısa sürede daha fazla para kazanmak istedikleri için kaldıraç odaklı kazanma stratejisine ilgi duyar.
Ancak, kaldıracın beraberinde belirli riskler getirdiğini de unutmayın. Kaldıraçlı yatırım yaparken en azından para yönetimi ile doğrudan ilgili kavramları anlamanız gerekir, örneğin:
- Hesabınızın Bakiyesi ve Özsermayesi;
- Teminat;
- Serbest teminat;
- Hesap Seviyesi;
- Teminat Tamamlama Çağrısı ve Stop Out
Bu kavramlardan herhangi birine yabancı hissediyorsanız, anlaşılır örneklerle detaylı tanımları için bu yazıyı okuyun.
Ayrıca, Forex piyasasına yeni başlayanlar için kaldıraç kullanmanın artılarını ve eksilerini tartmak ve ne tür bir kaldıraca ihtiyacınız olduğunu bilerek oranı belirlemek sizin için faydalı olacaktır.
Kaldıraç kullanmanın avantajları
Öncelikle, acemi bir işlemci için kaldıracın avantajlarına bir göz atalım:
1. Çok çok yüksek kâr elde etme olasılığı
Forex’te kaldıraç kullanmak, yatırımcılara büyük oynamak için bakiyelerini artırma fırsatı verir.
En iyi kaldıraç oranı örneği
Örneğin, hesabında sadece bin dolar olan bir işlemci, Forex piyasasında fiilen 1:50 kaldıraçla 50 bin dolar veya 1:100 kaldıraçla 100 bin dolarlık işlem yapabilir. Açmak gerekirse, bu işlemci kendi fonlarından 1.000 dolar kaybetme riskiyle karşı karşıyadır, ama pozisyon %100 teminat ve 1:100 kaldıraçla açılır ve başarılı olursa, 100.000 ABD Doları kâr elde eder.
2. Sermaye verimliliğini artırmak
Örneğin, hesap bakiyeniz 1000$ ise ve 1:100 kaldıraç kullanıyorsanız, aslında 100.000$’ı yönetebilirsiniz. Bu, çeşitli yatırım araçlarında daha fazla pozisyon açma ve risklere karşı ek koruma için hedging teknikleri uygulama fırsatına sahip olduğunuz anlamına gelir (hedging ve hedging stratejileri burada detaylarıyla anlatılmıştır). Bu, portföyünüzü çeşitlendirmenize, riskleri azaltmanıza ve kâr etme şansınızı artırmanıza olanak tanır.
3. Düşük giriş seviyesi
Bir önceki örnek üzerinden giderek bu avantaja bir bakalım – hesabınızda 1.000 dolarınız var. Diyelim ki kaldıraç kullanmıyorsunuz, yani 1:1 oranında bir pozisyon açtınız.
Bu koşullar altında, en iyi ihtimalle, EUR/USD çiftinde bile minimum 0,01 lot ile bir pozisyon açabilirsiniz.
Bunun nedeni, Forex’te bir lotun genellikle 100.000 para birimine eşit olmasıdır. Diğer bir deyişle, Forex piyasasında en çok işlem gören çiftlerden biri olan EURUSD çiftinde minimum pozisyon açmak için 100.000 * 0,01 * 1,17470 = 1.174,70 USD’ye ihtiyacınız vardır.
Hesabınızdaki 1.000 dolar ile kaldıraçsız olarak, bu kadar küçük bir pozisyon açma olanağınız olmaz. Bununla birlikte, büyük kaldıraç sayesinde, 50-100 dolarlık küçük bir bakiyesi olan kişiler bile, profesyonellerle eşit düzeyde işlem yapma ve yatırım sanatına erişme şansına sahiptir.
4. Olumlu finansal koşullar
Daha önceleri, forex şirketlerinin kaldıraç sunmadığı zamanlarda, kaldıraçlı işlem yapmak için tek şansınız, bankalardan çok sınırlı miktarda yüksek faiz oranları, büyük teminatlar ve garantiler ile borç almaktı.
Ciddi rekabetin oluşmasıyla birlikte, Forex şirketleri müşteri çekmek için çok az miktarda bakiye ve asgari komisyon ile büyük kaldıraç oranları sunmaya başladı. Gün içinde işlem yaparsanız, kaldıraç kullanmak neredeyse ücretsiz olur. Pozisyonu bir gece sonrasına kadar tutmaya karar verirseniz, SWAP’ı hesaba katın – Swap, forex şirketinin aldığı gecelik komisyondur.
Yüksek risk alan işlemcilerin bakiye artışı, ayda %300-500 kârlılık oranına kolayca ulaşabilir ve bu da herhangi bir bankadan çok daha yüksektir.
5. Sağladığı kolaylık
İyi bir forex şirketinin ana gelirinin yapılan işlemler, SWAP ve spreadlerden aldıkları komisyonlarından geldiğini anlamak önemlidir. Bu nedenle, her müşterinin hizmetlerini mümkün olduğunca uzun süre kullanması, işlemlerinde başarılı olması ve zenginleşmesi bir forex şirketi için çok önemlidir. İyi bir forex şirketi, tüm bakiyenizi kaybetmenize ve bir daha asla Forex işlemi yapmamaya yemin etmenize ihtiyaç duymaz.
Bu nedenle de Forex şirketleri, bu son derece rekabetçi bir ortamda düşük faiz oranları, esnek tarifler ve asgari komisyonlar gibi uygun koşullarda kaldıraç seçme fırsatı sunar. Saygın forex şirketleri çoğu zaman kişisel yönetici hizmetleri dahi sunar. Kişisel yöneticiniz, tüm hassas noktaları anlamanıza, en uygun kaldıracı seçmenize ve yatırım stratejinizi dengelemenize yardımcı olur.
6. Güvenlik
Teminat Tamamlama Çağrısı terimini muhtemelen duymuşsunuzdur. Birçok işlemci bu üç kelimeyi duyunca endişelenmeye başlar. Ama aslında bu işlev bakiyenizi korumak için tasarlanmıştır. Ne yazık ki, yeni başlayan işlemciler genellikle risklerini yanlış hesaplar. Forex şirketi, bakiyenizi kaybetme olasılığınızın yüksek olduğunu anladığında, sizi arar veya yüksek riskleri karşılamak için bakiyenizi artırmanız gerektiği konusunda size bir otomatik mesaj gönderir.
İhmalkar işlemciler bazen kaldıracı ve bununla ilişkili yükümlülükleri unuturlar. Makul olmayan işlemler yapmaları sonucunda forex şirketine borçlanabilirler. Bunu önlemek için, pozisyonun tasfiyesi durumunda sıfır bakiye garantisi veren forex şirketi hizmetlerini kullanın. Bu özellik sayesinde asla bakiyenizde olandan fazlasını kaybetmezsiniz.
Forex kaldıracının dezavantajları
Bununla birlikte, kaldıracın bir de karanlık yüzü bulunur. Yeni başlayanlar, forex kaldıracının dezavantajlarına çok dikkat etmelidir.
Şimdi bunları sizin için özetleyelim:
1. Bakiyenizi kaybetme riski yüksektir
Bu risk, bir işlemcinin yüksek kaldıraç kullanırken düştüğü psikolojik bir tuzaktan kaynaklanır. Boşta kullanmanız ve bir şeye yatırım yapmanız gereken çok fazla paranız olduğu hissini yaratır. Yeni başlayanların, kaldıracın yalnızca ek fırsatlar sağlamakla kalmayıp aynı zamanda beraberinde yükümlülükler de getirdiğini hatırlaması çok önemlidir. En önemlisi ise Stop Out’u önlemek için kayıpları kendi paranız pahasına karşılamaktır. Yüksek kaldıraçla, gerçek paranızdan yüzlerce kat daha büyük pozisyonlar açabileceğiniz için, bakiyenizde çok büyük kayıplar yaşama riski vardır. Bu durum, özellikle aynı anda birkaç büyük pozisyon açık olduğunda tehlikelidir. Bir işlemde zarar ederseniz, diğer tüm açık pozisyonlar için hesap seviyeniz düşer ve kalan işlemlerde Stop Out riski artar. Başka bir deyişle, serbest teminatı akıllıca kullanmazsanız, büyük pozisyonlardan oluşan portföyünüz bir iskambil kağıtlarından bir ev gibi bir anda çökebilir ve bakiyenizi sıfırlayabilir.
2. Bakiyenizi eski haline getirmek çok zordur
Yukarıda bahsedildiği gibi, büyük bir kaldıraç kullandığınızda bakiyenizde büyük bir kayıp yaşamak çok kolaydır. Acemiler, kaldıraç büyük olduğu için hesabı eski boyutuna döndürmenin çok kolay olduğuna inanabilir, ama bu büyük saflıktır. Ancak kayıpları telafi etmek için kârlılığın katbekat daha yüksek olması gerektiğini hiçbir zaman unutmamalısınız. Örneğin, bakiyenizde 100 USD varsa ve %50 zarar ederseniz, başabaş pozisyonuna dönmek için 50 USD bakiyenizden %100 kâr elde etmeniz gerekir.
Aşağıda, zarar durumunda başabaş noktasına geri dönmek için gerekli kâr yüzdesini hesaplamak için bir tablo bulacaksınız. Risk yönetimi kurallarına uymayı size hatırlatması için bu tablonun bir çıktısını alıp çalışma ekranınızın önüne yerleştirmenizi tavsiye ederiz.
Yüksek kaldıraç kullanmanız halinde, bakiyedeki kayıplarla birlikte satın alma gücünüz de düşer, teminat için kullanılabilir fonlar azalır ve dolayısıyla stop out riski artar. Bu genellikle pozisyon hacmi azaltılarak telafi edilir, bu da potansiyel kârlılığı azaltır, yani nihayetinde toparlanması daha da zor olur.
Forex’te düşük, orta veya maksimum kaldıraç kullanmanın bir taahhüt olduğunu hiçbir zaman unutmayın. İşlem gününün sonunda başarılı veya başarısız olmanız fark etmeksizin, kaldıracın ana değerini swap olarak iade edersiniz. Kaldıraç maliyeti, işlemcinin hesabı tarafından karşılanmalıdır ve otomatik olarak bakiyesinden düşülür.
Swap, işlemcinin bakiyesinden kaldıraç kullanımı için otomatik olarak çekilen bir komisyondur. Açıkçası, kaldıraç maliyeti doğrudan kullanım hacmine bağlıdır. Forex şirketi genellikle komisyonu yalnızca kullanılan gerçek fon miktarı üzerinden ücretlendirir.
Yeni başlayan bir kişi için en iyi kaldıraç seviyesi nedir?
Forex dünyasında yeniyseniz, ideal başlangıç oranı 1:10 kaldıraç ve 10.000 USD bakiye kullanmak olacaktır. Bu nedenle, yeni başlayanlar için en iyi kaldıraç kesinlikle 1’den 10’a kadar olan orandan daha yüksek değildir.
Sizin için en iyi Forex kaldıracını nasıl hesaplarsınız? Açıkçası, bu sorunun cevabı her işlemci için farklı olacaktır.
O halde şimdi iyi kaldıraç oranı nedir bulmaya çalışalım.
Forex’te kaldıraç
Aşağıdaki tablo, klasik 100.000 USD lotlu kaldıraçlar için gerekli teminat ve bakiye değişikliği hesaplamasını gösteriyor.
1000 USD’lik bir bakiye ile, işlem başına bakiyede %1 oranında risk kabul edilebilir ve %1’lik pozisyon düşüşü kabul edilebilir olacak şekilde maksimum portföy çeşitliliğiyle işlem yapmaya hazır olduğumuzu varsayalım.
Şimdi yukarıdaki kurallara tabi olarak açabileceğimiz maksimum pozisyon büyüklüğünü ve işlem başına riski hesaplayacağız.
Yukarıdaki tabloda, bu tür risk yönetimi gereksinimleriyle birlikte, Forex’te optimal kaldıracın 100:1 olduğunu görüyoruz, çünkü bu durumda risk yönetimi kuralımıza uyan 100 pozisyon veya birkaç pozisyonu aynı anda minimum risk ile açabiliriz.
Bu örnekte, daha düşük bir kaldıraçla işlem yapmak istiyorsak, gerekli çeşitlendirme seviyesinde aktif olarak işlem yapabilmek için bakiyenizi artırmanız gerektiği açıktır.
Bunun bir çelişki olduğunu söyleyebilirsiniz. Yüksek bir kaldıraçla işlem yapmak riskleri nasıl azaltır? Aslında, burada hiçbir çelişki yoktur. Tasfiye riskleri, işlem hacimleri değişmediği sürece daha yüksek kaldıraç kullanılmasıyla birlikte azalmaktadır.
Yüksek kaldıraç hakkında yukarıda bahsedilen tüm dezavantajlar, bir işlemcinin psikolojisi ve para yönetimi kurallarını ihlali ile ilgilidir, bu yüzden yatırım stratejiniz ve yatırım disiplininiz üzerinde çalışmanız çok önemlidir. Bunu yaparsanız yüksek kaldıraç sorun olmaktan çıkar ve bakiyenizi kaybetmenize yol açmaz.